İnanmak, yılmamak, başarmak… Hasretle bekledikleri minik yavrularını kucaklarına alabilmek için tüp bebek tedavisi olan pek çok anne baba adayının ortak paydası… Günümüzde tıp ve teknolojideki süratli gelişmelere tabiplerin deneyiminin de eklenmesi, doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftlerin ‘anne’ ve ‘baba’ olma hayallerinin gerçeğe dönüşmesini mümkün kılıyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Yöneticisi, Bayan Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, son vakitlerde geliştirilen yeni tedavi yolları ile gebelikte muvaffakiyet oranlarının arttığını belirtirken, tüp bebek tedavisi sürecinde anne ve baba adaylarının da birtakım kuralları dikkat etmelerinin büyük ehemmiyet taşıdığını söylüyor. Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, anne olmayı kolaylaştıran tedbirleri anlattı; tüp bebek tedavisi sürecine yönelik değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Doğal yollarla çocuk sahibi olamayan bireyler günümüzde muvaffakiyetle gerçekleştirilen tüp bebek tedavisi sayesinde anne ve baba olabilmenin memnunluğunu doyasıya yaşayabiliyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Yöneticisi, Bayan Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, tüp bebek tedavisinin şahsa özel olarak planlanması gerektiğini belirterek “Tüp bebek tedavisinde çoklukla; çeşitli ilaçlarla bayanın yumurtaları geliştiriliyor, bu yumurtalar toplanıyor ve erkekten alınan sperm ile laboratuvar ortamında döllenme sağlanarak elde edilen embriyonun rahim içine verilmesi formunda uygulanır. Tüp bebek tedavisi kişinin yaşına, kilosuna, yumurtalık rezervine, mevcut hastalıklarına, şayet varsa daha evvelki tüp bebek denemelerinde kullanılan tekniğe ve daha birçok farklı parametreye nazaran şahsa özel olarak şekillendirilir. Çiftlerin durumuna nazaran gerek görülürse farklı ek tedaviler de eklenebilmektedir.” diyor.
Çikolata kistinden enfeksiyonlara…
Pekala tüp bebek tedavisi için hangi çiftler uygun? Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “Erkeklerde semen tahlilinde sperm bulunamaması, geçirilmiş enfeksiyon, genetik sorunlar, kanser nedeniyle radyoterapi / kemoterapi hikayesi üzere sperm kalitesini, sayısını olumsuz etkileyen yahut erkekte boşalma sorunu üzere birçok farklı nedende tüp bebek tedavisi denenebilmektedir. Bayanlarda ise vajinismus üzere münasebete mani durumlarda, geçirilmiş operasyon, enfeksiyon üzere tüplerin tıkanmasına yol açan ve hasebiyle yumurta hücresi ve spermin bir ortaya doğal yolla gelemedikleri durumlarda, polikistik over hastalığı üzere yumurtlama sorunlarında, açıklanamayan infertilitesi olanlarda, çikolata kisti üzere tüplerin işlevini ve yumurtalık rezervini olumsuz etkileyebilecek endometriozisi olanlarda, 38 yaş üstü bayanlarda, erken yumurtalık yaşlanma riski olan yumurtalık rezerv tehdidi olanlarda, ileri bayan yaşı nedeniyle yumurta hücrelerinin sayı ve kalitesini olumsuz etkileyen durumlarda, embriyolara genetik teşhis yapmanın gerektiği durumlarda tüp bebek tedavisi tercih edilebilmektedir.”
Şahsa özel planlama gerekiyor!
Genel olarak tüp bebek tedavisinin standart protokolleri olmakla bir arada, kullanılan ilaçlar, tedavi mühleti ve yaklaşımın ‘kişiye özel’ şekillendirilerek uygulandığını vurgulayan Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Çoğunlukla tedaviye menstrual döngünün birinci günleri başlanır. Kişinin yaşına, yumurtalıklarında bulunan ve bize yumurtalık rezervi hakkında bilgi veren folikül sayısına, hormon düzeylerine nazaran yumurta geliştirici ilacın dozu şahsa özel olarak belirlenir. Şahıstan bireye değişse de yaklaşık 8-12 gün ortası bu ilaçlar ile yumurtalıklarda bulunan yumurta hücrelerinin gelişimi uyarılarak denetimli bir halde gelişmeleri sağlanır. Bu süreçte 2-3 günde bir hastanın yumurtalık gelişimi ultrason ile takip edilir. Yumurta hücrelerinin içinde bulunduğu foliküller muhakkak bir boyuta ulaştığı vakit yumurtlamayı sağlayacak farklı bir ilaç uygulanır ve bundan 34-36 saat sonra yumurta toplama süreci yapılır. Yumurta toplama süreci çoklukla anestezi altında, vajinal yoldan ultrason eşliğinde yapılan ağrısız bir süreçtir. Çıkan yumurtalar laboratuvar ortamında sperm ile bir ortaya getirilir. Döllenme sonrası elde edilen embriyolar, bir mühlet takibin akabinde, sayısına, kalitesine nazaran yeniden şahsa özel verilecek kararla rahim içine yerleştirilir ve/ yahut daha sonra transfer etmek üzere dondurulur. Embriyo transferi sonrasında yaklaşık 12 gün sonra kandan bakılacak beta HCG hormonu ile gebelik olup olmadığı kıymetlendirilir.”
Tüp bebek sürecinde bu tedbirlere dikkat!
Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Yöneticisi, Bayan Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu tüp bebek sürecinde anne olmayı kolaylaştırıcı faktörleri şöyle sıralıyor;
- Tüp bebek tedavisine başlamadan evvel çift, sağlıklı bir hayat stilini benimsemelidir. Münasebetiyle sağlıklı ve istikrarlı beslenme, sistemli idman ve kaliteli/yeterli uyku bu devirde hayat stili haline getirilmelidir.
- Bilhassa sigara kullanımı hem yumurtalıklara hem spermlere ziyanlı tesiri nedeniyle tedaviden 2-3 ay evvel kesilmelidir.
- Kişi fazla kiloları varsa bu periyotta vermeli ve ülkü kilosuna ulaşmalıdır. Fazla kilo muvaffakiyet talihini düşürebildiği üzere muhtemel bir gebelikte de gebeliğin sorunlu geçme riskini artırmaktadır.
- Tedavi başladığı vakit ağır sporlardan kaçınmakta yarar vardır. Bu periyotta yürüyüş yapılması en uygun antrenmandır.
- Yumurta toplama süreci öncesindeki tedavi devrinde ve embriyo transferi sonrası yaklaşık 1 haftalık devirde cinsel birliktelik olmamalıdır.
- Bu süreçte doktorun yazdığı ilaçları aksatmadan kullanmak kıymetlidir.
- Kısırlık sorunu yaşayan bayanlar kanser hastalarıyla tıpkı anksiyete ve depresyon seviyesine sahiptir. Şuurlu farkındalık manasına gelen mindfulness, çocuk sahibi olma yolunda gecikme yaşayan çiftlerde oluşan gerilimi azaltmak için çok yararlı bir metottur ve bu usulü kullananlarda gebeliğe giden yol kısalmakta olup, muvaffakiyet oranları artmaktadır.
Hibya Haber Ajansı