Cezalandırıcılık (Punitiveness) şemasına sahip iseniz aşağıdaki açıklamalardan bir kısmı size ziyadesiyle aşina gelir:
-
Bir yanılgı yapsam cezamı çekmeliyim.
-
Bir diğeri kusur yaparsa cezalandırılmalıdır.
-
Hata yaptıysam zayıfımdır. Kusur yapanlar zayıftır, zavallıdır.
-
Eğer bir yanılgı yapıldıysa niyetin hiçbir kıymeti yoktur.
-
Ya yanlışsız davranmışsındır ya yanlış davranmışsındır.
-
Birisi yanlış bir şey yaparsa bu ona katiyetle söylenmelidir.
-
Eğer işimi gerçek düzgün yapmazsam sonuçlarına katlanmalıyım.
-
İnsanların makus davranışları öylece kalırsa sinirlenirim.
-
Affetmekte ve unutmakta zorlanırım.
-
Kin fiyatım.
-
Hata yaptığımda kendime zalimce yüklenirim.
-
Birisi yanlış bir şey yaparsa bunu ona kesinkes söylerim.
-
İnsanların yaptığı makûs şeyler üzerinde düşünüp dururum, bilhassa bedelini ödemediler ise.
-
Kafamda kendimi ve öteki insanları yargılayan sesler var.
-
İnsanlardan fazla eleştirici/baskıcı/yargılayıcı olduğum tarafında geri bildirimler aldım.
Cezalandırıcılık şemasına sahip iseniz aşağıdakine emsal çocukluk yaşantılarına sahip olabilirsiniz:
-
Annem/babam daima neyi yanlış yaptığımı söylerdi.
-
Annem/babam kusur yaptığımda bana bağırırdı, beni cezalandırırdı.
-
Küçükken bizim konutta yanılgı yapmaya yer yoktu.
-
Annem/babam neyin hakikat, neyin yanlış olduğuna dair pek çok şey söylerdi.
Kusurluluk/utanç şeması da bir başka köken olabilir.
Cezalandırıcılık şeması hayatınızı nasıl etkiliyor?
-
Eğlence, tatmin, merak, huzur üzere hislerden yoksun kalırsınız.
-
Tatmin edici bağlar kurmak sıkıntı olur zira cezalandırıcılığınız ile başka insanları uzaklaştırırsınız. Zira adeta onların yanlışlarını aramak için pusuda bekliyorsunuzdur.
-
Rahatlamak ve keyif almak zordur zira yanılgı aramakla çok meşgulsünüz.
