ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ KİMDİR?
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (ATUB-Union of European Medical Specialities) tarafından, 18 yaş altı çocuklarda uzman tabip tarafından tıbbi teknikler, standartlar ve yaklaşımlar ile ruh sıhhati sıkıntılarının önlenmesi, teşhis konması ve tedavisinin uygulanması olarak tanımlanmıştır (ATUB 2001).
Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri 6 yıllık tıp eğitimini tamamladıktan sonra, Tıpta Uzmanlık İmtihanı sonucu Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları alanında 4 yıllık uzmanlık eğitimi alan uzman doktorlardır. Çocuğun gelişim devirlerinde oluşabilecek ruhsal, bilişsel, akademik ve toplumsal alanlarda var olan tüm zorluklar çocuk ve ergen psikiyatrisinin alanı içerisindedir ve başvurulması gereken birinci kişi Çocuk ve Ergen Psikiyatristidir.
ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ NE YAPAR?
Çocuğun ruhsal, bilişsel, toplumsal, gelişimsel, akademik alanları ile ilgili ailelere danışmanlık verir. Ruhsal hastalık gelişme riski olan çocuklarda önleyici müdahaleleri planlar. Ruhsal hastalıkların teşhislerini koyar ve teşhis için gerekli psikometrik testleri, tetkikleri ister. Ruhsal hastalıkların tedavilerini planlar. Bu tedavi ilaçla olabileceği üzere psikoterapi ile de olabilir. Gerekli durumlarda çocuk ruh sıhhatiyle çalışan başka ünitelerle işbirliği içerisinde çalışır, takımı yönlendirir.
HANGİ DURUMLARDA ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİ UZMANINA BAŞVURMALI?
Ebeveynlerin çocuklarının temel bakım ve gereksinimlerini karşılama sorumluluğu vardır. Temel bakım ve gereksinimler ortasında barınma, beslenme, güvenlik, eğitim vb. muhtaçlıklarını karşılamak üzere çocuğun ruhsal-psikolojik gereksinimleri da yer alır.
Çocuğun ömür alanlarında ve gelişiminde bozulma olmasa da ruh sıhhati açısından kıymetlendirilmesi önerilmektedir. Ayrıyeten aşağıdaki durumlarda ve benzeri problemler varlığında çocuğun aile-sosyal-okul fonksiyonelliğini etkileyecek seviyede bozulma olması halinde Çocuk ve Ergen Psikiyatristine başvurulmalıdır.
1- Çocuğun gelişim basamaklarında gecikme (Genel gelişim, dil-konuşma ve irtibat gelişimi) (otizm, lisan ve konuşma bozukluğu, gelişimsel- mental gerilik).
2- Çocuğun evvelden kazandığı maharetlerde gerileme yahut kayıp olması ya da farklılık olması (Konuşma maharetinde gerileme yahut kayıp, toplumsal bağlantı ve göz teması, ismine bakma hünerlerinde gerileme yahut kayıp, tekrarlayıcı hareketlerin başlaması, tekrarlayıcı sözlerin başlaması vb.).
3- Davranış sorunları, kurallara uymama, karşı olma-karşı gelme, davranış bozukluğu.
4- Okul problemleri, okul reddi, ders çalışmak istememe, öğrenme zahmeti, dikkat eksikliği, hiperaktivite (aşırı hareketlilik), imtihan korkusu.
5-Korkular, dertler, içine kapanma, takıntılar, çekingenlik, mutsuzluk, isteksizlik, öfkelenme, sonluluk, toplumsal fobi, özgül fobi, depresyon, kendine ve/veya etrafa ziyan verme niyetleri ya da davranışları.
6- Tikler.
7- Alt ıslatma, kaka kaçırma ve öteki tuvalet alışkanlığı ile ilgili problemler.
8- Yeme sorunları (anoreksiya nevroza, bulimia nevroza, tıkanırcasına yeme bozukluğu), uyku sorunları.
9- Travmalar, ahenk bozuklukları.
10- Boşanma ve ayrılık süreci.
11- İmajlar görme, sesler duyma, gerçeği değerlendirmenin bozulması.
12- İnternet, teknoloji, alkol, unsur, sigara vb bağımlılıklar.
13- Organik nedenlerle açıklanamayan baş ağrısı, karın ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, bayılma, bulantı, kusma üzere psikosomatik şikâyetler.
14- Çocukta kronik organik hastalığın olması.
15- Çocuk yetiştirme süreci ile ilgili danışmanlık alma.
