Ortak kullanılan şallardan kabindeki kıyafetlerden bile bulaşıyor
Geçmek bilmeyen kaşıntıların sebebi birçok vakit alerjiler olarak Escort bayan görülür En son akla gelen ise beşerden beşere temas yoluyla çarçabuk bulaşan uyuz olur Meğer uyuzun bulaşması o kadar kolay ki Uzmanlar kafe ve restoranlarda üşüyünce sıkı sıkı sarıldığımız ortak Bayan escort şallar konusunda dahi ihtarlarda bulunuyor
Küçük akarların neden olduğu bir cilt rahatsızlığı olan uyuz bedenin çeşitli yerlerinde döküntülere sebep olur Çoklukla parmak ortalarından başlayarak bedenin öteki bölgelerine yayılan bu döküntüler Escort bir mühlet sonra dayanılmaz kaşıntılara dönüşür
Uyuz hadiselerinde pandemi sonrası büyük artış yaşanmaya devam ediyor
-
Bir kişi neden uyuz olur ve uyuz nasıl bulaşır?
-
Ortak kullanılan alanlardan uyuz bulaşır mı?
-
Mağazalarda denenen kıyafetlerden, kafelerdeki şallardan da bulaşır mı?
-
Neden pandemi periyodunda uyuz hadiseleri arttı?
Tüm bu sorular ve daha fazlasını Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi ve deri ve zührevi hastalıklar uzmanı Prof Dr Zekayi Kutlubay Dermatoloji Uzmanı Prof Dr Sedat Akdeniz Dermatoloji Uzmanı Dr Ayşe Ferzan Aytuğ a sorduk
EN AZ 15 DAKİKALIK TEMAS GEREKİR
‘Hominis’ isimli akar tipinin neden olduğu bir parazit hastalığı olan uyuzun bilhassa el parmak ortaları el bileği koltuk altı karın olmak üzere tüm bedende ağır kaşıntıya sebep olduğunu söyleyen Prof Dr Zekayi Kutlubay Uyuzda gece artan kaşıntılar yaşanır Bu ağır kaşıntıya bağlı deride döküntü ve yaralar görülebilir Ekseriyetle hasta olan biriyle direkt ve yakın temas ile bulaşır Şahıstan bireye bulaşması için çoklukla en az 15 20 dakikalık bir direkt temas kaide Uyuzlu bir kişinin yatağında yatmak giysilerini yıkamadan kullanmak ile de bulaşabilir sözlerini kullandı
KAŞINTILAR UYKUDAN UYANDIRIR
Sık sık alerji ile karıştırılan uyuzu nasıl ayırt edebileceğimizi sorduğumuz Prof Dr Kutlubay Alerjik kaşıntılar çoklukla neden olan faktörden sonra görülürken uyuzda kaşıntı bilhassa geceleri görülür ve uykudan uyandırır Alerjik kaşıntı genelde ailede başka şahıslarda görülmezken uyuzda kaşıntı öbür aile fertlerinde de görülür dedi
PANDEMİ OLAYLARI DA ETKİLEDİ
Pandemi devrinde uyuz hadiselerinde artış gözlemlendiğini belirten Prof Dr Kutlubay sebebini şu formda açıkladı Evde karantina nedeniyle bilhassa kalabalık ailelerde temasın artması ve koronavirüs nedeniyle hastaların hastaneye müracaatta gecikmesi uyuz olaylarında yaklaşık 2 3 katlık bir artışa neden oldu Artışın bir nedeni de kullanılan ilaçlara direncin gelişmesi Direnç nedeniyle tedaviler gecikmekte müddet uzamakta ve bulaşma da artmakta
Prof Dr Akdeniz ise pratik uygulamada uyuz hadiselerinin artmış olduğunu fakat pandemi periyodunda epidemiyolojik çalışmalar yapılamadığını söz etti
Yapılacak çalışma dataları ile artış oranlarını net olarak öğrenebiliriz Uyuz artış nedenleri ortasında toplumsal ömür şartlarının olumsuzluğu göçler kalabalık ömür alanları değerli etkenler Ülkemizde bunu destekleyen göçlerin yaşanmış olması uyuz olgularının artışında rol almış olabilir Küresel ısınma ise tüm dünyada ve ülkemizde olguların artışındaki değerli etkenler ortasında yer alıyor
ORTAK ŞAL KULLANIMIYLA BİLE BULAŞABİLİR
Prof Dr Kutlubay uyuzun beşere mecburî bir parazit olduğunu söyleyerek ortak şal kullanımıyla geçme ihtimalinin olduğunu vurguladı
Uyuz akarları dış ortamda en fazla 3 4 gün canlı kalabilir Havalandırmakla uyuz paraziti çabucak ölmez Bu tıp kıyafetler ya 60 derecede yıkanmalı ya da ağzı kapalı bir poşette 7 gün bekletilmeli Lakin bu biçimde parazitler ölebilir
Prof Dr Akdeniz uyuzun temel olarak yakın deri teması ile bulaşacağını vurgulayarak birebir yatağı paylaşma yahut uyuz olan birinin yatağında uyumak daha az sıklıkta ortak kullanılan giysi ve havlularla bulaşabileceğine dikkat çekti
Cinsel temas ile uyuzun bulaşmasına da sık rastlanır Lakin örneğin uyuz paraziti taşıyan biriyle kısa vadeli kolumuzun temas etmesi ile uyuz bulaşması pek muhtemel değil daha uzun periyodik temaslar gerekir Lakin çok parazitli uyuz tiplerinden biri olan Norveç uyuzunda kısa periyodik temaslar bile bulaşmasına neden olabilir
PARAZİT SAYISI MİLYONLARI BULUR
Zaman vakit duysak bile ayrımını pek yapamadığımız kabuklu uyuzu sorduğumuz Prof Dr Kutlubay Norveç uyuzu olarak da bilinen kabuklu uyuz bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda ortaya çıkan yaygın kabuklu yaralarla seyreden uyuz cinsi Kabuklu uyuzda kaşıntı az olduğu ya da hiç olmadığı için parazit sayısı artar Olağan bir uyuzlu şahısta parazit sayısı 12 civarında olur Ama kabuklu uyuzda parazit sayısı milyonları bulur dedi
UZUN SÜREN SEYAHATLERDE RİSK BÜYÜK
Biz farkında olmadan mağazada denediğimiz kıyafetten yahut otobüste oturduğumuz koltuk bile bir risk sayılabilir mi sorusunu yönelttiğimiz uzmanların karşılığı Evet oldu
Uyuz paraziti taşıyan birinin kısa müddetli denediği kıyafetlerden kullandığı şallardan düşük mümkünlük da olsa bulaşma ihtimali olduğunu belirten Prof Dr Akdeniz Eğer çok fazla parazit taşıyan biriyse bu mümkünlük daha da artar Toplu taşımada oturduğumuz koltuklar ve tutunduğumuz yüzeylerden de uyuz bulaşabilir Bu da düşük bir mümkünlük fakat uyuz paraziti taşıyan kişinin saatler süren yolcuğu sonrası kullandığı koltuk bulaştırıcılık açısından hayli riskli hal alır dedi
BULAŞI ÖNLEMEK EPEY GÜÇ
Evde hastalığı geçiren biri varsa öbür aile üyelerinin korunması hayli güç Korunmanın birinci formülünün yakın temastan kaçınmak olduğunu vurgulayan Prof Dr Kutlubay Uyuz olan şahısla tıpkı kıyafetleri giymemek tıpkı yatakta yatmamak tıpkı ferdî eşyaları kullanmamak gerekir Uyuz Hastalığı geçiren şahısla birebir meskende kalan hastalara tedbir olarak uyuz tedavisi verilmesi gerekir Kesinlikle kaşıntı olsun yahut olmasın meskendeki herkes ilaç kullanmalı tabirlerini kullandı
AYNI KAFEDE HER GÜN BULUŞAN 10 KİŞİLİK ARKADAŞ KÜMESİ UYUZ OLDU
Dr Aytuğ ise hastanede incelediği olaylardan bir örnek verdi Birebir kafede her gün toplanan 10 kişilik bir arkadaş kümesinin her birinde uyuz olayı saptandığını söyleyen Aytuğ Aşırı kalabalık hayat şartları birlikte uyumak kıyafet ve havlu paylaşımı sıhhatsiz hijyen şartları uyuz salgını için kıymetli risk faktörleri olarak bilinir Ortak kullanılan sıcak ve kapalı toplu alanlar spor salonları kafeler hoşluk salonları okullar hastaneler toplu taşımalar kaplıcaların kıymetli bulaş alanları olduğunu belirtti
KOLONYA VE DEZENFEKTAN DA YARAR ETMİYOR
Prof Dr Akdeniz genel hijyen kurallarına uymanın bulaşıcılığı önlemede tesirli olduğunu söyleyerek kolonya ve gibisi alkol bazlı antiseptiklerin uyuz parazitini etkilemediğinin altını çizdi
Her türlü bulaşıcı hastalıktan en değerli korunma metodu en az 20 saniye el yıkama alışkanlığı olduğunu belirten Dr Aytuğ Aşırı dezenfektan yahut kolonya kullanımı deri bariyerini bozarak her türlü mikrobun kolay kolay derimize girmesine neden olur Uyuz enfeksiyonunda tedbir almak kadar erken teşhis ve tedavinin de kıymetli olduğunu aktardı
HAYVANDAN BEŞERE BULAŞ OLMAZ
Prof Dr Kutlubay insanlardaki ve hayvanlardaki uyuzun farklı olduğunu belirtti ve sanılanın bilakis kedi ve köpek üzere hayvanlardan beşere bulaşmayacağını söyledi
Bazıları uyuzu yanlış bir halde hijyen eksikliği ile ilişkilendirir Parazit akar derinin derin katmanlarında yaşadığı ve bu nedenle yıkanamadığı için paklık uyuz hastalığını önlemez Yani uyuz olması bir kişinin kirli olduğu manasına gelmez Bunun yerine enfeksiyona yakalanmış biriyle yahut bir şeyle yakın temas halinde olduğu manasına gelir
TEDAVİ EDİLSE DE KAŞINTI SÜREBİLİR
Uyuz için krem ve losyon tedavilerinin olduğunu söyleyen Prof Dr Kutlubay tedavinin ekseriyetle iki hafta sürdüğünü belirtti
Belli aralık ve sıklıkta tekrarlanması gerekebilir Aile partner arkadaş tedavisi koşuldur Dirençli hadiselerde ise ağız yoluyla alınan ilaçlar kullanılabilir Akar ölmesine karşın bedende kaşıntı daha uzun müddet devam edebilir Kaşıntı her vakit hastalığın devam ettiğini göstermez
