Sınav tasası nedir?
Sınav derdi, daha öncesinde öğrenilmiş olan bilginin imtihan sırasında hatırlanmasına ve kullanılmasına mani olan, ve çocuk/gencin mevcut kapasitesini tam olarak kullanamaması ile sonuçlanan ağır tasa durumudur.
Gencin yahut ailenin, ya da öğretmenlerinin imtihana ve muvaffakiyete yüklediği manalar, imtihanla elde edilecek kazanımlara verilen değer, gelecekle ilgili beklentiler ve belirsizliğin neden olduğu bir dert çeşididir.
Bu yıl geçtiğimiz yıllardan farklı olarak, eğitime verilen uzun ortanın ve hem imtihan ve eğitim sistemine yönelik değişiklik beklentilerinin hem de gelecekle ilgili belirsizliğin artmış olması nedeniyle imtihan derdi da artmış görünüyor.
Sınav korkusunu nasıl fark ederiz?
Çocuğunuz bilhassa imtihan sırasında huzursuzluk, tasa, tedirginlik, düşünce, başarısızlık korkusu, çalışmaya isteksizlik, ellerde titreme, seste titreme, terleme, çarpıntı hissi, nefes darlığı, ağız kuruluğu, bunaltı hissi, uyku tertibinde ve iştahta bozulmalar, dikkat odaklama ve sürdürmede zahmet, öz inançta azalma, karın ve baş ağrısı belirtilerinden birkaçını bir ortada yaşıyorsa büyük olasılıkla imtihan tasası yaşıyordur.
Bu şikayetlerle birlikte çocuğunuzun muvaffakiyetinde besbelli bir düşme olabilir. Ders çalışmaya olan ilgisini kaybedebilir, ders çalışmaktan kaçınabilir, daima erteleyebilir, bu bahiste konuşmayı reddedebilir yahut bu bahiste aldatıcı bilgilerle geçiştiriyor olabilir.
Sınav korkusu ile nasıl baş ederiz?
Öncelikle bu korkuyu fark ettiğinizi, anladığınızı çocuğunuza tabir etmeniz âlâ bir başlangıç olacaktır. Böylelikle bu hususta konuşmayı başlatmış ve kendisini söz etmesine fırsat tanımış olacaksınız. İmtihanın ne tabir ettiğini, imtihanın manasının ne olduğunu konuşmak güzel olur. Bu sırada kendi tasalarınızı ve imtihanla ilgili beklentinizi ona yansıtıp yansıtmadığınızı gözden geçirmeniz, imtihanı bir hedef değil araç olarak görmeniz ve bu bildirisi iletmeniz de çok yararlı olacaktır.
Çocuğunuzun imtihan tasası ile baş etmesinde onu destekleyebileceğiniz birçok nokta vardır. Örneğin ders çalışma alışkanlıklarını ve imtihana ait tavırlarını değiştirmesine yardımcı olabilirsiniz. Vakti âlâ yönetmek için günlük aktiviteleri planlamasını, beslenme ve uyku nizamına dikkat etmesini önerebilirsiniz. Bu teklifleri verirken onun sonlarına uymaya dikat etmeli, sorumluluğun büyük kısmını ona vermeli, hem ihtimamlı hem gerçekçi olmalı, akran münasebetlerini de desteklemelisiniz.
Ne vakit psikiyatrik dayanak almalı?
Kaygılar çocuğunuzun günlük etkinliklerini ve bağlarını besbelli olarak etkiliyorsa, korkularla baş etmede hem siz hem de çocuğunuz zorluk yaşıyorsa, aranızdaki etkileşim bozulduysa, çocuğunuzda uygun olmayan baş etme yolları tekrarlıyorsa, öfkeli davranışlar yahut içe kapanma belirtileri ortaya çıktıysa psikiyatrik takviye almanız gerekmektedir.
Yapabildiğiniz ya da düşünebildiğiniz her neyse, başlayın.