Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, toplumsal bağışıklığın sağlanması için Covid-19 aşılamasında, vatandaşların hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmasının hayati kıymet taşıdığını belirterek, “Çünkü, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve vefatları engelliyor” dedi.
İlaç Şuurunu Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği Lideri olarak da misyon yapan Balık, Covid-19 salgınında toplumsal bağışıklığın sağlanmasında tesirli olan aşılar üzerine değerlendirmelerde bulundu.
HADİSELER TEKRAR ARTIŞTA
Şu anda dünyada Covid-19 virüsünde görülen mutantlara bağlı tekrar hadise artışları yaşandığına işaret eden Balık, İngiltere mutantının başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede kendini yaygın olarak gösterdiğini söyledi.
Balık, salgınla uğraşta ferdî önlemlerin büyük ehemmiyet taşıdığını ve global manada yaygın aşılanma ile bu gayretin kazanılabileceğine dikkati çekti.
Aşılama ile ağır hasta ve mevt oranlarının önemli biçimde düştüğünün altını çizen Balık, en kısa müddet içinde dünya genelinde aşılama ile salgının denetim altına alınabileceğini söz etti.
“ŞU ANDA YAPILAN AŞILARIN TÜMÜ MUTANTA KARŞI DA ETKİLİ”
Şu an kullanımda olan aşıların mutant virüsler üzerine tesirine de değinen Balık, “Aşılar, bu İngiliz mutantından etkilenmiyor, bu uygun bir haber. Şu anda yapılan aşıların tümü bu mutanta karşı da etkili” dedi.
Aşıların salgını kırma ve olay sayılarını süratle azaltmada çok tesirli olduğunun İngiltere ve İsrail’de görüldüğünü aktaran Balık, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İngiltere, kısa bir vakit öncesine kadar Avrupa’da en fazla hadisenin görüldüğü ülkeydi, lakin üç gündür Londra’da hiç mevt görülmediği açıklandı. Süratli bir biçimde salgın orada azaldı. İsrail’de ise neredeyse hiç olay görülmez hale geldi. Neden? Zira, bu aşılanma ile sağlandı. Aşıyla toplumsal bağışıklığı sağladılar. Salgınlarda nüfusun yüzde 60’tan fazlasını aşılarsanız, bir kısmı da hastalığı doğal yoldan geçirdiği için bağışıklık kazanmış olacağından salgın o ülke için sorun olmaktan çıkar. Türkiye’de aşı temininde sorun yaşanmazsa, Sayın Bakanımızın da açıkladığı üzere haziran sonuna kadar nüfusun değerli bir kısmı aşılanmış olacak ve sonbahara salgından uzaklaşmış olarak girmiş olacağız.”
“HANGİ AŞIYA ERİŞİLİRSE O AŞI YAPTIRILMALI”
Prof. Dr. Balık, Türkiye’de bugüne kadar Sinovac firmasına ilişkin CoronaVac aşısının yapıldığını, BioNTech aşısının da ülkeye geldiğini söyledi.
Yurttaşların iki aşıdan birini tercih edebileceklerini tabir eden Balık, şunları kaydetti:
“Ankara Üniversitesi olarak her iki aşının da Faz 3 çalışmalarına katıldık. Vatandaşlarımız, hangi aşıya erişirse o aşıyı yaptırmalı, bu çok değerli. Zira, hangi aşı olursa olsun net olarak gösterildi ki aşılar, ağır hastalığı ve vefatları engelliyor. İngiltere’de yalnızca BioNTech yapılmadı, Astra-Zeneca da yapıldı. Bizim kullandığımız Sinovac aşısının yapıldığı ülkelerde de mevt oranlarının önemli oranda azaldığı görüldü. Bu data bize de yansıdı, o denli ki Türkiye’de de artık 60 yaş üstünde ağır olayları görmez hale geldik. Şu anda daha çok 40-60 yaş ortasında. O nedenle, hangi aşıyı buluyorsak o aşıyı kesinlikle yaptıracağız.”
“ALERJİK BÜNYELER SİNOVAC TERCİH EDİLEBİLİR”
“Klinik müşahedelerimize nazaran, şayet alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan tesir yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz. Zira, çalışmalarda yalnızca BioNTech değil başka mRNA aşılarının daha çok tepki yaptığı gözlendi. Ayrıyeten, mRNA aşıları, inaktif aşılara nazaran daha güçlü bağışıklık karşılığı yapıyor, immün sistem üzerine uyarıcı tesiri daha fazla olduğu için. Münasebetiyle, bağışıklık cevabı zayıf olabilecek bünyeye sahip olanlar, mRNA aşısını tercih edebilir. Bunlar kim dersek, obezitesi bulunanlar, böbrek yetmezliği, şeker hastalığı olanlar, kanser tedavisi görenler yahut çeşitli hastalıkları nedeniyle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar, şayet seçenekleri varsa mRNA aşısı olan BioNTech aşısını tercih edebilirler. Fakat tekrar onlarda da inaktif aşısının çalıştığını, işe yaradığını söylememiz lazım. mRNA aşıları tek dozdan bir hafta sonrasından itibaren bağışıklık oluşturmaya başlıyor, inaktif aşılar ise fakat ikinci dozdan 15 gün sonra bariz bağışıklık oluşturuyor.”
Balık, kanser tedavi tamamlanmış olanların tedavileri bittiğinden bağışıklık sistemlerinin toparlanmış olacağını belirterek, “Dolayısıyla bu şahıslar için iki aşı ortasında bir farklılık görülmez” dedi.
Prof. Dr. Balık, “İleri yaştaki şahıslarda de mRNA aşıları, daha aktif görülüyor lakin onlarda kimi yan tesir ihtimali daha fazla oluyor” diye konuştu.
“HİÇBİRİ RİSK OLUŞTURMUYOR”
İki aşıyı yan tesirleri açısından kıymetlendiren Balık, şunları söyledi:
“BioNTech aşısı, yan tesir olarak daha fazla kendini gösteriyor. Bunlar, aşı yerinde ağrı, şişlik, ateş, beden kırgınlığı üzere belirtiler BioNTech aşısında daha fazla görülüyor ancak bunların hiçbiri risk oluşturmuyor, kişiyi ağır hastalık geçirme ve vefat riskinden koruyor. İnaktif olan Sinovac aşısında ise bu tip yan tesirler ya olmuyor ya daha az gözüküyor.”