“Vücuttan ödem nasıl atılır?” sorusunun karşılığı birçok kişi tarafından araştırılıyor. Ödem çoklukla ayak, bacak, el ve kollarda görülen şişlikler olarak biliniyor. Pekala, ödemin sebepleri nelerdir? Ödemin tedavisi var mı? Ödem attırıcı besinler nelerdir?
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Fizikî Tıp Rehabilitasyon Bölümü’nden Doç. Dr Didem Sezgin Özcan, “Vücuttan ödem nasıl atılır?” sorusunun yanıtını anlattı. Özcan, ödem attırıcı besinlerden ödemin sebeplerine kadar ödemle ilgili birçok bilgi verdi. İşte röportajın detayları…
Ödemin sebepleri nelerdir?
Ödem, dokularda fazla ölçüde sıvı birikmesi sonucu çoklukla ayak, bacak, el ve kollarda görülen şişliklerdir. Uzun müddet oturmak yahut ayakta durmak, çok tuzlu besinler yemek, bayanların menstruasyon devri öncesi ya da gebelik devrinde süreksiz olarak saptanabileceği üzere altta yatan önemli hastalıklar sonucu da görülebilmektedir. Bu nedenle hastalar tabiplerine ödem şikâyetiyle başvurduklarında, böbrek ve karaciğer hastalıkları, kalp yetmezliği, bacaklarda toplardamarlarda yetmezlik ve tiroid bozuklukları üzere durumlar açısından hastalar bedellendirilmektedir. Yeniden fil hastalığı olarak da bilinen lenfödem, kıymetlendirme ve tedavi açısından özellik gösteren kıymetli bir ödem sebebidir.
ÖDEMDE PROTEİN KONUSU YANLIŞ BİLİNİYOR
Bedenden ödem nasıl atılır? Ödem şikâyeti olan hastalar günlük hayatlarında ve diyetlerinde nelere dikkat etmeliler?
Ödem şikâyeti olan şahısların kilolarını ülkü seviyede tutmaları, nizamlı antrenman yapmaları, sağlıklı ve istikrarlı beslenmeleri gereklidir. Tuz ve karbonhidrat tüketiminin kısıtlandırılması, yeşil yapraklı sebzeler, yüksek probiyotik içeren doğal yoğurt, kefir üzere mayalı süt eserleri, protein kaynağı olarak kırmızı ya da beyaz et, yumurta, baklagiller, antioksidan aktiflik nedeniyle C ve E vitamini kaynaklarını tüketmeleri, yüksek lif içeren ananas üzere meyveleri diyetlerine dâhil etmeleri önerilmektedir. Toplumda yaygın görüşün bilakis lenfödemde proteinden yoksul beslenmek uygun bir tedavi tekniği değildir. Bu hastalarda protein kısıtlaması ödem artışıyla bile sonuçlanabilmektedir. Tekrar günlük tuz alımı büsbütün kesilmemeli, 2 gram ile sonlandırılmalıdır. Günlük su gereksinimi da ortalama 2 litre civarı olup sıcak havalarda muhtaçlık artmaktadır. Çay ve kahve tüketimi ise günde 2 fincanı geçmemelidir.
Lenfödem nedir? Nasıl oluşmaktadır?
Lenfödem, lenfatik deveran sistemindeki bozukluk nedeniyle dokularda proteinden varlıklı sıvının birikimiyle oluşan bir hastalıktır. Lenfatik sistem, bedenimizi lenf damarları sayesinde ağ üzere sarmaktadır. Dokular ortası sıvının, proteinin ve birçok hususun deverana tekrar kazandırılmasında ve bedenin savunma sisteminde misyon almaktadır. Lenfatik sistemdeki bozukluk doğuştan olabildiği üzere enfeksiyon, travma, ilerlemiş varisler ve obezite üzere kazanılmış durumlarda da karşımıza çıkabilmektedir.
TEDAVİ EDİLMEZSE HER GEÇEN GÜN SORUN BÜYÜYECEK
Ödemin ziyanları nelerdir?
Ödem kâfi seviyede tedavi edilmezse hacmi gün geçtikçe artacak ve çeşitli meselelere yol açacaktır. Kozmetik problemler, hareket ve yürüme zahmeti, ciltte kolay yaralanma, ülser gelişimi, enfeksiyon riski ve kan sirkülasyonunun bozulması bu sıkıntılardan birkaçıdır. Tekrar düşük ihtimal de olsa ilerlemiş lenfödem, lenfanjiosarkom denilen berbat huylu tümörün gelişimine de yol açabilir.