Kapıyı süratle açıp toplantı odasına daldı Engin, en geç o gelmişti.
Toplantı tam bir saat onun yüzünden gecikmişti. Ortağı tekrar geç kaldın diyerek Engin’e saati gösterdi. Engin öfkelenerek, burada en yeterli fikirler benden çıkıyor ve bu iş yeri benim sayemde kar ediyor. Gerekirse bir saat değil daha bekleseniz de kıymet bence diyerek yerine oturdu. Hazırladığı reklam senaryosunun sunumunu yaptı, hakikaten hoş olmuştu, asistanlarından biri eksik bulduğu bir noktayı söylemek istedi, ona nazaran reklamda kullandığı müzik insanlara itici ya da baş karıştırıcı gelebilirdi, zira eserden çok müzik dikkat çekiyordu. Engin yüzünde alaycı bir gülümsemeyle asistanın müzik konusundaki tecrübesine karşın onu aşağılayacak bir sürü şeyle birlikte son olarak kanılarını kendisine saklamasını söyleyip toplantıyı bitirdi. Akşam meskene gittiğinde eşi karşıladı. Eşi de çalışıyordu, avukatlık yapıyordu. Gün içinde yaşadığı bir sorunu anlatmaya başlamışken eşinin kelamını yarıda kesip onu çok duygusal ve zayıf olmakla suçladı. Hukuk hakkında ondan daha çok şey biliyormuş üzere davranmaya başladı, kendisi bu mesleği yapmış olsaydı ne kadar ünlü olacağından ve kazanamayacağı hiçbir dava olamayacağından bahsetti. Eşinin yaptığını söylediği hiçbir şeyi beğenmez ve daima eleştirirdi. Eşini yeniden bu biçimde susturduktan sonra, o günkü başarılarından, etrafındaki insanların ona ne kadar hayran olduğundan bahsetti, eşinin yüzünde beliren hayranlık onu hayli âlâ hissettirmişti. Akşam yemeğinde eşi, eski ortağının bu yıl aldığı mükafattan bahsetmeye başladığında ise Engin’in ağzından öfke dolu kelamlar döküldü, çok sonlanmıştı. Aslında onun kendi fikirlerini çaldığını, hile yaparak o mükafatı aldığını ve onun gerçekte başarısız biri olduğunu söyleyip odasına geçti. Eski ortağının aldığı ödül onu çok sinirlendirmişti. Bu mevzuda en üstün oydu, kim bilir ne hilelerle o mükafatı aldığını düşünerek iki uyku hapı aldı ve uykuya daldı.
Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler fizikî ve ruhsal taraftan kendilerini çok beğenen ve üstün gören, daima olarak öteki insanların beğeni, ilgi ve onayını bekleyen, her vakit her yerde özel ilgi hak ettiğine inanan ve bu beklentide olan bireylerdir. Pekala karşımızdaki kişi size mi yoksa kendine mi aşık olduğunu nasıl anlayacağız? İşte en bariz yedi özellik:
1- Her vakit en iyiyi onlar bilir.
İster tabip olun ister avukat olun, bu eğitime sahip olmasalar da sizin uzman olduğunuz bahiste zıt bir fikir savunacaktır. Her vakit her mevzu hakkında en doğruyu bildiklerini düşünürler. Kendi fikirlerine karşı çıkanlara öfke duyup, bu şahısları değersizleştirebilirler.
2- En hoş, en üstün, en zeki onlardır.
Üstün, özel ya da eşi bulunmaz şahıslar olduklarına inanırlar ve diğerlerinin da kendilerini o denli görmesini beklerler. Kendilerini olduklarından daha yetenekli görürler ve başarılarıyla böbürlenirler. Benlik hürmetleri ise her vakit çok kırılgandır. Daima olarak ne kadar uygun işler yaptıklarını ve etraflarından ne kadar güzel değerlendirmeler aldıklarını vurgularlar. Daima ilgi görme ve beğenilme ihtiyacı duyarlar.
3- Çok güçlü bir birinci intiba yaratır lakin bir müddet sonra özlerine dönerler.
Narsistik şahıslar tanıştıkları bireylerin beğeni ve övgülerini kazanmak için bütün düzgün özelliklerini, muvaffakiyetlerini abartarak, kendilerini özel göstermek için bir şov hazırlayabilirler. Lakin vakit içinde bencil ve yalnızca övgü bekleyen, tenkide tahammülsüz tarafıyla etraflarındaki insanların uzaklaşmasına neden olurlar.
4- Kendi egolarını diğerlerini aşağıda görerek şişirirler.
Çabucak herkesi kendilerinden aşağı görürler ancak herkesin de onlara hürmet duymasını ister, özel davranılmayı ve beğenilmeyi beklerler. Bu türlü bir karşılık alamazlarsa şaşkınlığa düşerler ya da çok öfkelenirler. Örneğin sırada beklemek zorunda olmadıklarını, kendi önceliklerinin daha kıymetli olduğu ve diğerlerinin buna hürmet göstermesi gerektiğini düşünürler. Çok özel beşerler olduklarına inandıkları için onlara özel bir ekip ayrıcalıklar tanınması için zorlamalarda bulunabilirler.
5- Oburlarının hislerini ve ihtiyaçlarını manaya konusunda isteksizdirler.
Bu şahıslar genelde empati yapamazlar ve oburlarının isteklerini ve hislerini anlamakta ve öznelliklerini tanımakta zorluk çekerler. Söyledikleriyle öbür insanları incittiklerinin farkında bile olmayabilirler. Oburlarının gereksinimlerini, isteklerini ya da yaşadıkları hisleri gördüklerinde eleştiren bir tavırla, bunları zayıflığın ya da kolay incinebilir olmanın birer belirtisi olarak görürler. Duygusal olarak soğuk ve ilgisiz görünebilirler.
6- Diğerlerini kıskanır ya da diğerlerinin kendisini kıskandığına inanırlar.
Öteki insanların daha muvaffakiyetleri olmalarından ya da onların sahip oldukları şeylerden rahatsızlık duyarlar. Diğerlerinin elde ettikleri bu başarılara ve beğeniye kendilerinin layık olduğunu düşünürler. Onların muvaffakiyetlerini ve katkılarını değersizleştirmeye çalışır, her vakit en kıskanılan, en imrenilen kişinin kendileri olması gerektiğini düşünürler.
7- Yalnızca üstün bulduğu şahıslarla arkadaşlık kurarlar.
Özel ve eşi bulunmaz biri olduklarını düşündükleri için yalnızca toplumsal olarak üstün ya da özel şahısların kendilerini anlayabileceğini düşünüp, bu şahıslarla arkadaşlık etmeleri gerektiğine inanırlar. Bağlantı kurdukları bireylere eksiksiz ya da üstün yetenekli üzere nitelikler yükler ve böylelikle kendi benlik hürmetlerini güçlendirirler.
Narsist kişilik bozukluğu tedavi edilebilir mi?
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişi, rahatsızlığını birçok vakit kabullenmez, yanlış davranışlarının nedenlerini haklı göstererek üste çıkar ve karşısındakini suçlama yoluna sarfiyat. Psikoterapi dayanağı almak narsistler için küçümsenecek bir durumdur. Lakin kriz anlarında, yani istediğini elde edemediğinde ya da elindekileri kaybettiğinde ortaya çıkan depresyon hallerinde tedaviyi bir seçenek olarak görebilir. Başvurdukları terapistin de kendilerini beğenmesini, takdir etmesini ve onaylamasını isterler. Egoları gereğince beslenmezse terapiyi bırakabilirler. Şayet terapide narsistik bireyle istikrarlı bir bağlantı sağlanırsa fakat kişilik yapısında gelişim sağlanabilir.