“Terzi kendi söküğünü dikemez” diye bir tabir vardır. Kişinin uzmanlığıyla diğerlerine yarar sağlaması lakin kendine sağlayamaması manasına gelir. Psikologların / terapistlerin yaşadığı durum da tam olarak budur aslında.
Birçok insan, psikologların, insan psikolojisiyle ilgili teorik bilgiye sahip olduklarından ötürü, günlük hayatlarında kahır yaşamadıklarını, her sorunu çarçabuk çözdüklerini düşünür. Seanslarda şunu sıklıkla duyarız, “herhalde sizin hiç bu türlü problemleriniz yoktur”. Aslında tam zıddıdır, ülkü bir terapist, her insan üzere günlük hayatta problemleri olan, geçmişten gelen sorunları olan lakin bunların farkında olan, çözmeye çalışan, bunun için gerekli takviyesi alan ve en kıymetlisi de bu problemlerinin seanslarında danışanlarına yansımasına müsaade vermeyen terapisttir.
Terapistlerin, neden terapiye gereksinim duyduklarına dair en sık karşılaşılan durumlara bakalım.
Öncelikle, terapist olmadan evvel bir terapi sürecinden geçerek, kendi içsel dünyalarının, geçmiş tecrübelerinin, travmalarının ve bilinçaltı süreçlerinin farkına varmaları ve çözülmesi gereken problemlerini çözmeye başlamaları gerekir. Bunun üzerine düşülmediği takdirde, seanslarda danışanların getirdiği sorunlarla birlikte terapistin kendi içsel süreçlerini birbirine karıştırması, danışanın problemine gereğince odaklanamaması ve objektif olamaması, münasebetiyle danışana sağlayacağı yararın azalması kelam bahsidir. Terapide, danışanların terapistlerine yönelik bir grup transferleri olacağı üzere terapistlerin de danışanlarına karşı transferleri olur. Aktarım- karşı transfer kavramlarını Freud ortaya atmıştır ve Freud’un kurucusu olduğu psikanalitik ekole nazaran; terapist olmadan evvel terapiden geçme şartı bulunmaktadır. Günümüzde de terapist olabilmek için kendi terapi sürecinden geçmeyi şart gösteren kimi terapi ekolleri vardır ve lakin bu formda terapist olma lisansı alınabilmektedir.
Öte yandan, terapist koltuğuna oturmadan evvel danışan koltuğuna oturmak; danışan olmanın nasıl bir tecrübe olduğunu görmek için de âlâ bir fırsattır. Danışan olmanın dinamiklerini, nasıl bir his olduğunu yalnızca teorik olarak değil pratik olarak da yaşamış olmak, empati marifetinin gelişimi açısından hayli kıymetlidir.
Terapistlik, birden fazla vakit tek başına yapılan bir iştir ve terapistin toplumsal olarak izole olmasına sebep olabilir. Her ne kadar işini severek yapan ve manevi tatmin duygusu yaşayan bir terapist olsa da günün sonunda seansların içeriğinden ötürü ruhsal olarak çok yüklenme yaşayabilir ya da kendi içsel dünyasıyla ilgili tetiklendiği durumlar olabilir. Bu durumda, terapistin kendi hudutlarını bilmesi ve zorlandığı noktalarda yardım alması hem kendisi hem de danışanları açısından hayli değerlidir.
Özetle, terapistler hem mesleğe adım atmadan evvel hem de mesleklerini icra ettikleri müddet boyunca vakit zaman terapi takviyesi kesinlikle almadırlar. Terapistler de insandır ve her insan üzere harika değillerdir, tükenmişlik yaşayabilirler ya da yardımcı olamadıkları danışanları olabilir, vakit zaman seanslarda daha az yararlı ya da yararsız olduklarını hissedebilirler. Değerli olan bu durumların farkına varmak ve kendini geliştirmeye çalışmaktır.