24 TV ekranlarında Esra Elönü’nün sunduğu Arafta Sorular’ın bu haftaki konuğu AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Ahmet Özdemir oldu.
Programda Esra Elönü’nün sorularını yanıtlayan Özdemir, yeni Toplumsal Medya Yasası ile ilgili argümanlara da tek tek karşılık verdi.
Yasada en çok merak edilenlerden biri de, paylaşımın cürüm kıymetlendirilmesi süreciydi…
Suçun olması için 4 kural gerekli
Bu sürecin içeriğinin 29. unsurda yer aldığını belirten Özdemir, cürmün olması için 4 kaidenin gerekli olduğunu vurgulayarak şöyle anlattı;
Paylaşımlar konusunda ceza için kriterler belirli. Türk Ceza Kanunu’nda hakaret, tehdit üzere cürümlerin cezası var. Bir de artık düzenlediğimi dezenformasyonun cezası var. Hata teşkil eden paylaşımın hangi hata kapsamına girdiğine bakmak gerekir. 29. hususta de, paylaşıma bakıldığında, dezenformasyonun ‘toplumu galeyana getirme, toplumsal sıhhate ziyan verme üzere kurallar var.
4 unsur neler
- Sırf halk ortasında, kaygı dehşet ve panik yaratmak emeliyle hareket edeceksin.
- Ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhatiyle ilgili olacak
- Gerçeğe ters bir bilgi kullanacak ve bu bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli bir biçimde kullanacak.
- Ve belirtilen ihlalleri alenen yapacak.
Yani bu dört kaide olmadan, cürüm oluşmaz.
Kılıçdaroğlu’nun savı üzerinden örnek
Örnek üzerinden anlatacak olursak. Muhalefet önderi Kemal Kılıçdaroğlu, Katar’dan gelen öğrencilerin Türkiye’de üniversitelerde imtihansız tıp eğitimi alabileceğini söylemişti. Haber kaynağı bir internet haber sitesiydi. İnternet haber sitesi bir mühlet sonra, ‘Özür diliyorum, yanlış haber yapmışım.’ dedi. Kılıçdaroğlu bu haberi yapmaya devam etti.
Kamu sistemini bozucu özelliği var mı? Evet, bilhassa öğrenciler üzerinde büyük olumsuz tesiri oldu. Toplumun genel sıhhatini bozucu bir hareketti. Bakınız bu kurallar, haber sitesi bu haberi yaptığında cürüm oluşmadı. Kılıçdaroğlu’nun, haber sitesi haberini çekmesine karşın buna devam ettirmesiyle oluştu.
Bu maddede cürmün oluşması için çok sıkıntı kurallar var. Muhalefetin dediği üzere, hakimin takdir yetkisini genişleten değil, çok sonlandıran bir yasa.
Sosyal medyanın özgürlük alanından muzdarip olan çok
İktidar ve muhalefet, toplumsal medyanın bu kelam konusu ‘özgürlük alanından’ vakit zaman muzdarip olmuştur. Kime sorsak, ‘Evet, bu yasa katiyetle gerekliydi.’ diyorlar. Gerekli olan, boş bırakılmış bir alanı doldurmak için, bir adım attık. Bu düzenlemeler de dikkat ettiğimiz şey, insanların özgürlük alanına müdahale etmemek. Tıpkı vakitte insanların korunması gereken kişilik hakları var. Bu özgürlük ve kişilik hakları istikrarını müdafaamız gerekir.
Bunu yaparken Avrupa’daki örneklere baktık. 2014 yılında Türkiye’de bununla ilgili adım atılmış. TBMM’de bir ‘dezenformasyon kanunu’ çalışması yapılmış. Demek ki bu alanın doldurulması konusunda hemfikiriz. Alanı doldurma biçimimizle ilgili tenkitler var. Bu tenkitlere makul münasebetlerimizi izah edeceğiz. Asıl maksadımız özgürlükleri nitekim korumak.
Devlet insanların kendi ortalarındaki ilgilerini ve devletin öteki ülkelerle olan münasebetini düzenler. Bu özgürlük alanını, insanların rahat ve inançlı bir biçimde kullanmasını sağlamamız lazım. Toplumun her alanında bunu sağlamazsanız anarşi olur. Hasebiyle nu sınırsız güvenlik alanını, nizamlı, denetimli ve vatandaşlarımızın ziyan görmeyeceği halde kullanmasını sağlamaya çalıştık.
Yasayla ilgili en çok gelen soru
Değişik kesitlerden çeşitli sorular var. Bir tanesi internet haber sitelerinin bir statüsü yoktu. Biz bu kanunla bu sitelere bir statü kazandırdık. Münasebetiyle bu internet sitesinin işveren ve çalışanlarının soru ve beklentileri, öbür bir soru kümesi. TCK 217/A’da bir düzenleme yaptık. Yani kanun teklifinin 29. unsuru. Bunu ‘sansür yasası’ addeden bir kesim var. Bir de toplumsal ağ sağlayıcıları ile ilgili kimi sorular var. Hasebiyle toplumun değişim kısımlarından talepleri doğrultusunda sorular var.
Bir de muhalefetin bu maddeyi yorumlama biçimi var. Bu teklifin 29. hususu üzerinden argüman üretiyorlar ve bu argümanlar üzerinden teklifin geri çekilmesini istiyorlar. Bu teklif iki komiteden geçti. Muhalefet partilerinin de talebi bu kelam konusu alanın doldurulması tarafında. Lakin, muhalefetin de en çok konuştuğu husus teklifin 29. hususu.
Sosyal medyada anonim hesaplar ifşa edilecek mi?
Bu hesaplar bir kabahat işlemişse, yani bir bot hesap bir kişinin kişilik haklarına taarruzda bulundu. Taarruza uğrayan kişi, bununla ilgili şikayette bulundu. Şikayet sonucu o bot hesabın bilgileri ifşa olacak. Yani servis sağlayıcı bu bilgileri verecek. Bunu mahkeme istediği için umuma açık olmayacak. Toplumda anlatılan biçimi yanlış. ‘Bu bot hesaplar çabucak ifşa edilecek’ deniliyor. O denli değil. Bu bot hesaplar suça karıştığı vakit, şikayet konusu olduğunda, kişilik haklarına saldırdığında olacak. İlgili mahkeme servis sağlayıcıya, “Bu kişinin bilgilerini verin, hakkında soruşturma var.” diyecek.
Bu süreç maddeyle nasıl işleyecek?
Bir uydurma hesapla bir kişiyi şikayet ettiğinizde, bu geçersiz hesabın sağlayıcısına ulaşamıyordunuz. Ulaştığınızda da o bu bilgileri vermiyordu. Münasebetiyle mahkeme, aşikâr bir mühlet bu tahkikatı yürütüyordu, ancak sonuçsuz kalıyordu. Artık servis sağlayıcı bu bilgileri verecek. Garantisi nedir, bu servis sağlayıcı bilgileri niçin versin? Bu mevzuatla, ilgili servis sağlayıcıya kimi kaideler ileri sürüyoruz. Evvelden ofis açmışlardı fakat, hukuk ofisleri üzerinden. Artık onlardan bir hukukî kişilik, bir sermaye şirketi istiyoruz. Örneğin Facebook… Biz ya da ilgili mahkeme Facebook’un buradaki şirketine yazı yazıp, bilgi isteyecek. Bu şirket bu bilgileri vermeyi taahhüt edecek. Bu koşulları yerine getirmezse, türel yaptırımlarla karşılaşacak. Münasebetiyle artık ortamızda bir türel mutabakat var.
Suç teşkil eden paylaşımı RT ve FAV konusunda bir cezai yaptırım olacak mı?
Hayır, paylaşımı yapan kişi, hareketinden ötürü ceza alacak. Ceza için kriterler belirli. Türk Ceza Kanunu’nda hakaret, tehdit üzere kabahatlerin cezası var. Bir de artık düzenlediğimi dezenformasyonun cezası var. Kabahat teşkil eden paylaşımın hangi cürüm kapsamına girdiğine bakmak gerekir. 29. hususta de, paylaşıma bakıldığında, dezenformasyonun ‘toplumu galeyana getirme, toplumsal sıhhate ziyan verme.