Türkiye’de en çok Akdeniz bölgesinde ve Bursa’da yetişen şeftali, bol ölçüde C, A ve B vitamini içerir. Türkiye, dünya genelinde şeftali üretiminde altıncı sırada yer alıyor. Şeftali ayrıyeten magnezyum, potasyum, kalsiyum, demir ve sodyum açısından da epeyce zengindir. Çok tesirli bir antioksidan olan şeftali tıpkı vakitte bağışıklığı güçlendirip enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı oluyor. Şeftalinin yararları nelerdir? Şeftali neye yeterli gelir? Şeftalinin besin kıymetleri nedir?
ŞEFTALİNİN YARARLARI NELERDİR?
Sindirim sistemini düzenleyen şeftali birebir vakitte idrar söktürücü özellik de gösterir. Bu özellikleri sayesinde de böbrek ve bağırsak işlevlerini düzenler ve daha sağlıklı çalışmalarını sağlar.
Şeftali, bioflavonoid ve karotenoid açısından epey varlıklı bir meyvedir. Bu sebeple kanser hücrelerinin yayılmasına mani olabilir ve kansere karşı esirgeyici bir tesir oluşturur.
Yüksek lifli yapısı ve varlıklı potasyum içeriği ile kolesterolün düzenlenmesine ve makus kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Bu sayede kalp sıhhati için de olumlu bir tesir yaratır. Şeftali, birebir vakitte çok tesirli bir antioksidan olarak damarları temizler ve kan akışının düzenlenmesini sağlar. Böylelikle, kalp hastalıklarına yakalanma riskini de değerli ölçüde azaltabilir.
Oldukça düşük kalorili bir meyve olan şeftali lifli yapısıyla tok tutma özelliği de gösterir, böylelikle kilo verme sürecine takviye olur. Doğal ölçülü tüketmeye dikkat etmeyi unutmamak gerek!
İçeriğindeki fosfor sayesinde ağız ve diş sıhhatinin korunmasında tesirli olur. Fosfor birebir vakitte kemikleri ve dişleri güçlendirmeye yardımcı olur. Ayrıyeten, kemik erimesine neden olabilecek birtakım kemik rahatsızlıklarının önlenmesinde de rol oynar.
Yüksek A vitamini içeriğine sahip olan şeftali, görmeyi düzgünleştirici ve göz hastalıklarına düzgün gelen bir tesir gösterir. Tıpkı vakitte A vitamini sayesinde iltihabı azaltır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
İçeriğindeki C vitamini sayesinde, cilde de güzel gelir. Ciltteki birinci yaşlanma belirtilerine, renk bozulmalarına, ton eşitsizliklerine düzgün gelen şeftali, cildi deformasyona karşı da koruyabilen kıymetli bir antioksidandır.
Şeftali bol ölçüde C vitaminin yanı sıra A ve B vitamini ihtiva etmektedir. Magnezyum, potasyum ve kalsiyum açısından güçlü şeftali demir ve sodyum açısından da zengindir. Yararlarını sıralayacak olursak;
* Safra kesesi ve karaciğer hareketlerini düzenlemeye yardımcıdır.
* İdrar söktürücü tesiri vardır.
* Kansere karşı kollayıcıdır.
* Sakinleştirici tesiri ile uykusuzluğu gidermeye yardımcıdır.
* Kalp dostudur.
Diğer birtakım meyveler üzere şeftali de kalp sıhhati için yararlı olabilir, yüksek tansiyon ve kolesterol düzeyleri üzere risk faktörlerini azaltabilir. Lakin bu bahiste daha fazla bilimsel çalışmaya gereksinim vardır.
* Kanı temizler.
* Cilde tazelik ve nem kazandırır.
* Bedenin hastalıklara karşı direncini artırır.
* Hazmı kolaylaştırır.
Şeftali besin bedellerinin yanı sıra sindirim için de yararlı olabilir. Örneğin orta uzunluk bir şeftali yaklaşık 2 gram lif içerir. Ve buradaki çözünmeyen lif kabızlık ihtimalini azaltır. Çözünür lif de bağırsaktaki yararlı bakteriler için faydalıdır. İçeriğindeki hususlar irritabl bağırsak sendromu üzere sindirim bozukluklarına karşı dayanak sağlayabilir. Bu nedenle şeftali Klasik Çin tıbbında sindirim bozukluklarına karşı kullanılmıştır.
* Böbrek rahatsızlıklarına karşı yararlıdır.
* Cilt Sıhhati İçin Yararlı
Şeftali cildin sağlıklı kalması ve yaşlılık tesirlerine karşı kollayıcı olarak dayanak sunabilir. Zira şeftalinin cildi nemli tutma konusunda, cilt dokusu için faydaları var. UV hasarını önlemeye yardımcı olabilir.
* Kansere Karşı Bir Ölçü Müdafaa Sağlayabilir
Çoğu meyve üzere şeftali de, çeşitli kanserlere karşı bir ölçü muhafaza sağlayabilir. Bu noktada şeftali kabuğu ve eti antikanser özellikler barındırır.
Şeftalilerde bulunan bileşikler kanserli hücrelerin oluşumunu, büyümesini ve yayılmasını sınırlayarak kansere karşı bir ölçü müdafaa sağlayabilir. Bununla birlikte bu husustaki savları destekleyecek daha fazla çalışmaya muhtaçlık vardır.
* Alerji Belirtilerini Azaltabilir
Şeftali çeşitli alerji semptomlarını azaltmada yararlı olabilir. Kimi araştırmalar, şeftalilerin kandaki histamin salınımını önleyerek alerji semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Fakat yazıya nazaran alerjisi olan bireylerde bu tesirlerin gücünü belirlemek için daha fazla araştırmaya gereksinim vardır.
* Bağışıklığı Arttırabilir
Şeftali, bağışıklık konusunda dayanak sağlayabilir. Şeftali, bağışıklığı artıran besinler ve antioksidanlar açısından zengindir.
* Kimi Toksinlere Müdafaa Sağlayabilir
Bazı araştırmalar ise şeftalinin çeşitli toksinlere karşı müdafaa sağlayabileceğini göstermiştir.
* Kan Şekeri Seviyesini Düşürebilir
Araştırmalar, şeftalide bulunan bileşiklerin, yüksek kan şekeri seviyelerini önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Lakin bu bahiste en yararlısı yeniden hekiminize danışmak.
* Diyete Eklenebilir.
Şeftali yapısı sayesinde dünyanın çabucak hemen pek çok yerinde üretilir. Bu nedenle ulaşılması kolaydır ve diyetlere bir çok farklı biçimde eklenebilir. Du¨s¸u¨k kalorili olması ve tok tutma o¨zelligˆi sayesinde diyet yapanların favori meyveleri ortasındadır.
Şeftali çiğ olarak tüketilebildiği üzere fırında, ızgara yapılarak da yenilebilir. Pratik bir atıştırmalıktır tek başına ya da yoğurtla da tüketilebilir.
Şeftali salatalara eklenebilir ve tıpkı vakitte birçok tatlı için tanınan bir materyaldir. Smoothie içeriği de hazırlanabilir.
ŞEFTALİ NASIL SEÇİLİR? ŞEFTALİ NASIL SAKLANIR?
Şeftalinin bilindiği üzere çeşitli cinsleri var. Açık renkli şeftaliler daha tatlı olma eğilimindedir. İşte şeftali seçmenin püf noktaları:
* Şeftali seçerken, ekseriyetle kokusu ne kadar tatlıysa, o kadar olgun olur.
* Olgunlaşmamış yahut biraz olgunlaşmış taze şeftali almak en uygunudur.
* Hasar görmüş yahut olgunlaşmış kahverengimsi, çürük yahut buruşuk meyvelerden kaçınmaya çalışın. Bunun yerine, serte yakın ve yalnızca biraz yumuşak etli şeftali seçin.
* Etinin üzerine yavaşça bastırırsanız olgunluk düzeyini anlarsınız.
* Şeftali toplandıktan sonra da olgunlaşmaya devam eden bir meyvedir. Şayet çok sertse 1-3 gün boyunca tek bir kat halinde, üst üste koymadan tezgahta da durabilir.
* Olgun şeftaliler oda sıcaklığında yaklaşık bir hafta dayanır. Bu mühlet içinde yemeyi planlamıyorsanız, bozulmasını önlemek için buzdolabında saklamak en uygunudur.
* Olgun şeftaliler de dondurulabilir, fakat kararmalarını önlemek için evvel dilimleyip etlerini biraz limon suyuyla kaplamak en güzelidir.
* Şeftali konserve yahut dondurulmuş olarak da satın alınabilir. Konserve şeftaliler, taze yahut dondurulmuş şeftalilere nazaran daha az antioksidan içerir.
ŞEFTALİNİN BESİN BEDELLERİ NEDİR?
Şeftali içeriğinde birçok mineral, vitamin ve yararlı bileşikler bulundurur. Bunun yanı sıra çeşitli antioksidanlar ve bedeni yaşlılık ve hastalıklara karşı müdafaaya dayanak olacak çeşitli bileşikler barındırır. Olgun ve taze olan bir şeftalinin içeriğindeki antioksidanlar da daha fazla olacaktır. Genel olarak taze olan şeftaliler, konserve olanlara karşı daha yüksek antioksidan düzeylerine sahip. Şeftali birebir vakitte lif, vitamin ve mineral bakımından da epey uygun kıymetlere sahip. Şeftalinin besin kıymetleri ise şöyle:
Bir orta uzunluk şeftali (Yaklaşık 150 gram)
* Protein: 1 gram
* Yağ: 1 gramdan az
* Karbonhidrat: 14 gram
* Lif: 2 gram
Şeftali ek olarak ayrıyeten bir ölçü C vitamini, A vitamini, Potasyum, E vitamin, K vitamini, Bakır, Manganez ve daha da düşük oranda magnezyum, fosfor, demir ve birtakım B vitaminleri sunuyor. I·c¸erigˆindeki A vitamini sayesinde go¨z sagˆlıgˆının korunmasında o¨nemlidir. Yu¨ksek ölçüde C vitamini ic¸erir. Bu sayede vu¨cudun toksinlerden arınmasına yardımcı olur. O¨nemli bir B, E ve K vitamini kaynagˆıdır.
Bir orta uzunluk taze şeftali yaklaşık olarak 40 kaloridir.