“ insanların yapısı, hem gördükleri, hem de yaptıkları güzellikler nedeniyle bir diğerine bağlanmayı gerektirir.”
Bağlanma Teorisi ( Attachment Theory) psikolojinin temel taşlarından biridir. Bağlanma çift istikametli bir süreçtir. Doğum sırasında kurulacak olan bağlanma ilgisinin niteliği anne ve bebek ortasındaki bağlantının kalitesini saptamaktadır. Çocukluk yıllarında, annemiz ya da bizim sevgi ve fizikî gereksinimlerimizi karşılayan birincil figürle kurduğumuz bağ bizim ilerleyen münasebetlerimizde kuracağımız bağ ile yakından alakalıdır.
Bağlanma tarzlarının insanların hem çocukluk hem de yetişkinlik yaşantılarına tesiri olduğu araştırmalarda görülmüştür. Kişinin sahip olduğu bağlanma tarzı onun kişiliğinin oluşumunda tesirli olduğu üzere, bununla alakalı ruhsal oluşumunda tesirlidir. Daha sonra yetişkinler üzerinde yapılan çalışmada ise bağlanma tarzlarının romantik ilgilerde de tesiri olduğu anlaşılmıştır. Tüm bu bilgilere bakacak olursak bağlanma modelinin çok değerli bir ruhsal model olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bağlanma tarzlarını anlamak ilgi dinamiklerini anlamak için çok değerlidir.
İnançlı Bağlanma
Çocukluğunuzda tüm gereksinimleriniz karşılanmıştı. Ebeveynleriniz inançta olduğunuzu, âlâ bakıldığınızı hissetmeniz için gereksinimlerinize karşı ihtimamlı ve hassastı. Yetişkinlikte kendini inançta hissettiği sıcak, duygusal olarak yakın, sevgi dolu bir bağ yaşamak isterler. Partnerlerine bağlı, partnerinin isteklerine hassas, gereksinimi anında partnerinin ya da arkadaşının yanında olan bireylerdir. Bu şahıslar bağlantılarını sonlandırmaktan çekinmezler. Olumsuz bir durumda ayrılma kararını rahat bir halde alabilir ve yolarına kaldıkları yerden devam edebilirler. Hislerini âlâ yönetirler tıpkı formda hislerini rahat bir biçimde tabir edebilirler. Müsamaha sahibi, empatik ve affetme kapasitesine sahiptirler. İnançlı bağlanma stiline sahip şahıslar sıklıkla desteklendiğine ve ona art çıkacak birilerinin olacağına dair bir geliştirmişlerdir. Diğerlerine yönelik olumlu beklentileri kadar kendilerine yönelik de olumlu beklentileri vardır.
Yetişkinlerde İnançlı Bağlanmanın Özellikleri
-
Sağlıklı bir özgüvene sahip olmak
-
Çatışmadan kaçınmamak( bunu bir tehdit olarak algılamamak)
-
Güvenmek, empati kurmak ve farklılıklara hoşgörülü olmak
-
Sonları koymak ve hürmet duymak
-
Kendin olarak ortaya çıkma konusunda rahat olmak
-
Hislerini yeterli yönetmek ve kendi kendini düzenlemek
-
Kıskançlıkla gayret etmemek
-
Hislerini ve gereksinimleri dürüst ve açık bir formda iletmek
-
Bağımsızlığı korurken yakın münasebetler kurabilmek
Kaçıngan Bağlanma
Ebeveynleriniz muhtemelen uzak, soğuk ve tepkisizdi. Çocukluğunuzda bu çeşit bağlanma geliştirenler, yetişkinlikte yaşadığı münasebetlerde önemli sorunlar yaşanır. Zira hem partnerleriyle yakın olmayı çok isterler hem de yakınlaşmaktan çok çekinirler. Bağımsızlık, bu bireyler için olmazsa olmazdır. Samimiyet barındıran her ilgiyi reddederler. Karşısında ki bireye ağır ilgi duyacaklarından ve onlar tarafından reddedilmekten çok korkarlar. Yalnız kalmak onlar için daha az can yakıcıdır. Partnerlerinden bir şey saklama potansiyeli çok fazladır sadakat göstermezler bu sebeple gündelik bağ daha çok tercih ederler. Bunun sonucunda daha bağımsız ve kendine güvenen, değişken insanlara bağlanmak istemeyen birisi olursunuz.
Yetişkinlerde Kaçıngan Bağlanmanın Özellikleri
-
Bağlantıda boğulmuş yahut hapsolmuş hissetme eğiliminde olmak
-
Sıklıkla eski partneri romantikleştirmek ve başkalarını onunla karşılaştırmak
-
Negatif anıları bastırmak
-
Reddedilmekten kaçınmanın bir yolu olarak münasebetlerden kaçmak
-
Partnerini sık sık “ çok şey isteyen” yahut “ yapışkan” olarak algılamak
-
İma ederek, şikayet ederek yahut somurtarak takviye aramak
-
Birisi yakın bir seviyede ilişki kurmaya çalıştığında, kapanma eğiliminde olmak
-
Sık sık diğerlerinde kusurlar bulmak
Yakın bağ kurduğunuz kişinin kaçıngan olduğuna dair açık kanıtlar:
-
Karmaşık bildiriler veriyor
-
Ülkü bir ilgi hasret duyuyor
-
Umutsuzca “o kişiyle” tanışmak istiyor
-
Duygusal sıhhatinizi umursamıyor
-
“fazla muhtaç”, “hassas” olduğunuzu ya da “fazla reaksiyon verdiğinizi” tez ediyor
-
Ona rahatsızlık veren şeyleri söylediğinizde yok sayıyor
-
Tasalarınızı “mahkeme salonundaymış” üzere duygusuzca ele alıyor.
-
İletileriniz bir türlü ulaşmıyor.
Telaşlı Bağlanma
Ebeveynleriniz ihtiyaçlarınızla ilgilenme konusunda tutarsızdı. Korkulu bağlananların, ilgilerde en çok yaşadığı sorun güvensizliktir. Bu şahıslar kendilerini partnerlerine o kadar bağlarlar ki onlar tarafından terk edilmekten çok tasa duyarlar. Sensiz ben nefes alamam, sensiz ben bir hiçim üzere kelamlar telaşlı bağlananların sözleridir. Ayrıyeten bu bireyler, fazla duygusal çok fazla manipulatif, mücadeleci ve öfkelidirler. Alaka bahislerinde kendinde asla kusur bulmaz daima karşı tarafı suçlarlar. Daima olarak ilgi görme ve partner tarafından doğrulanma muhtaçlığı hissederler. Kendinizi bu şahıslara tabir etmede zorluk yaşayabilirsiniz. Bu bireylerin yaşadığı bağlantılar, onların günlük bütün işlerin ötesinde ve hayatının merkezindedir.
Yetişkinlerde Dertli Bağlanmanın Özellikleri
-
Alakalarda sık sık “takip eden” rolünü üstlenmek
-
Daima teminat istemek
-
Durumu korumak için muhtaçlıklarını daima bastırmak
-
Yakınlığı ve samimiyeti daima arzulamak
-
Partnere güvenmek için çaba etmek
-
Dürtüsel ve karamsar olma eğilimi içinde olmak
-
Sık sık kıskanmak
-
Partnerin ruh hallerine ve aksiyonlarına hassas olmak
-
Partnerine çok derecede bağımlı hale gelme
Dertli bağlanma tarzının kendini güçlendirmek için yapacakları:
-
Gerçek ilgi gereksinimlerinizi bilin ve kabul edin.
-
Kaçıngan adayları evvelce tanıyın ve eleyin
-
Büsbütün kendiniz olun ve faal irtibatı kullanın
-
Bolluk ideolojisi; yeni beşerler tanıyın
-
İnançlı insanlara talih verin