Öğün sayısının kaç olması gerektiği sıkça tartışılan mevzulardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Birçok diyetisyen tarafından 5-6 öğün beslenme önerilse de yalnız 2 öğün beslenmenin kâfi olacağını savunan görüşler de var. Pekala hangisi gerçek?
Öğün sayısının artmasının muhtemel tesirleri çeşitli nedenlerle ilişkilendirilmektedir. Yapılan çalışmalar daha çok iştah metabolizması üzerine tesirlerine odaklanmaktadır. Çalışmaların birçoklarında 2 öğün yerine 3 ve daha fazla öğün tüketiminin iştah denetiminde tesirli olduğu sonucu çıkmıştır. Böylelikle de bir sonraki öğünde ve günlük toplam kalori alımında azalmaların olduğu saptanmıştır. Bunun esas nedeni de hormonlardır. Besin tüketimiyle birlikte pankreastan insülin hormonu salgılanır. Açlık hormonu olarak bilinen ghrelin, insülin ile aksi çalıştığından açlık hissi azalır. Tertipli öğün tüketimiyle birlikte insülin hormonundaki dalgalanmalar da azalacağından, bilhassa diyabet hastalarında kan şekerinin düzenlenmesinde olumlu tesirleri bulunmaktadır.
Ayrıyeten her besinin termik tesiri de vardır. Bu güç besinlerin tüketimiyle birlikte ortaya çıkar ve bedende ısı üretimini arttırarak toplam güç harcamasını tesirler. Besinlerin termik tesiri yaş, cinsiyet, öğün boyutu, öğün içeriği ile birlikte öğün sıklığından da etkilenmektedir. Bu nedenle artmış öğün sıklığının toplam gücünü de arttırabileceği vurgulanmaktadır.
Yapılan araştırmaların birçoklarında 3-4 öğün ile yapılan zayıflama diyetlerinde 1-2 öğün ile yapılan diyetlere oranla yağ kaybının daha fazla olduğu gösterilmiştir.
Dikkat! Artmış öğün sıklığının olumlu tesirleri olabileceği gösterilmiş olsa da, her şeyde olduğu üzere bunu da abartmamak gerekir. Zira 1-2 saat üzere çok sık aralıklarla beslenmek de pankreası daima insülin üretmeye zorlar. Bu da bir müddet sonra pankreastaki beta hücrelerinde harabiyet yaratarak tip 2 diyabete yol açabilir.
Sonuç olarak… Elbette ki herkes 6 öğün tüketmek zorunda değildir. Fakat uzun periyodik açlıklardan kaçınmak, 3 ana öğün ve 1-3 orta öğün formunda beslenmek ekseriyetle daha olumlu sonuçlar yaratır. Yeniden de bu genel tekliflerin bireylerin alışkanlık, yemek sistemi, metabolik rahatsızlıkları, yaş üzere birçok etmene nazaran farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır.